Yükseköğreti̇m kurumlarında uygulanan başörtüsü yasağı: Hukuki̇ süreç ve mevcut durum
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Ülkemizde diğer kamu kurumlarında olduğu gibi yükseköğretim kurumlarında da uzun yıllar devam eden başörtüsü yasağı, Yükseköğretim Kurulunun ya da ilgili yükseköğretim kurumunun tesis ettiği idari işlemlerle uygulanabilmiştir. Bununla birlikte yasal bir dayanağı bulunmayan söz konusu yasağa yüksek yargı organlarının verdiği kararlarla da hukuki meşruiyet kazandırılmaya çalışılmıştır. Nitekim yükseköğretim kurumlarındaki öğrencilerin temel hak ve özgürlüklerinin Anayasa’daki açık düzenlemelere rağmen ihlali anlamına gelen başörtüsü yasağı uygulaması, herhangi bir yasal değişikliğe gerek duyulmadan hukuk devleti ilkesi doğrultusunda hareket eden kamu görevlilerinin tasarruflarıyla son bulmuştur. Anayasa Mahkemesi ise benimsemiş olduğu çoğulcu laiklik ilkesi doğrultusunda verdiği bireysel başvuru kararlarında başörtüsü yasağının; din özgürlüğünün, eğitim hakkının ve ayrımcılık yasağının ihlali anlamına geldiği yönünde hukuki gerekçeler ortaya koymuştur. Anayasa Mahkemesinin söz konusu içtihatlarından uzun bir süre geçtikten sonra Aralık 2022’de, yükseköğretim kurumlarında öğrenim gören başörtülü öğrencileri de kapsayacak şekilde tüm başörtülü kadınların temel hak ve özgürlüklerinin anayasal düzeyde güvence altına alınmasını amaçlayan Anayasa değişikliği teklifi Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanlığına sunulmuştur. Başörtüsü sorunun Anayasa değişikliği yapılarak çözülmesi durumunda; hukuki bir dayanağı bulunmamasına rağmen ülkemizde çok uzun bir süre fiilen uygulanmış olan yükseköğretim kurumlarındaki başörtüsü yasağının yeniden uygulanma ihtimali, daha somut ve kesin bir anayasal engelle karşılaşmış olacaktır.
The headscarf ban, which continued for many years in higher education institutions, as in other public institutions in our country, has been implemented through administrative actions taken by the Council of Higher Education or the relevant higher education institution. Furthermore, the ban, which has no legal basis, has been tried to uphold legality with the decisions of the higher judicial bodies. Thus, despite the clear regulations in the Constitution, the headscarf ban, which means a violation of the fundamental rights and freedoms of students in higher education institutions, ended with public officials acting in line with the rule of law without the need for any legal amendment. On the other hand, the Constitutional Court of the Republic of Turkey stated that the headscarf ban in its individual application decisions, in line with the pluralist secularism principle, put forward legal justifications that include violating freedom of religion, the right to education and the prohibition of discrimination. In December 2022, long after the Constitutional Court's jurisprudence, a constitutional amendment proposal was submitted to the Presidency of the Turkish Grand National Assembly, aiming to constitutionally guarantee the fundamental rights and freedoms of all headscarved women, including headscarved students studying in higher education institutions. In the event of a constitutional amendment on the headscarf ban, the ban, which has been de facto applied in higher education institutions for a very long time despite having no legal basis, will be constitutionally abolished in a more concrete and definitive manner.
The headscarf ban, which continued for many years in higher education institutions, as in other public institutions in our country, has been implemented through administrative actions taken by the Council of Higher Education or the relevant higher education institution. Furthermore, the ban, which has no legal basis, has been tried to uphold legality with the decisions of the higher judicial bodies. Thus, despite the clear regulations in the Constitution, the headscarf ban, which means a violation of the fundamental rights and freedoms of students in higher education institutions, ended with public officials acting in line with the rule of law without the need for any legal amendment. On the other hand, the Constitutional Court of the Republic of Turkey stated that the headscarf ban in its individual application decisions, in line with the pluralist secularism principle, put forward legal justifications that include violating freedom of religion, the right to education and the prohibition of discrimination. In December 2022, long after the Constitutional Court's jurisprudence, a constitutional amendment proposal was submitted to the Presidency of the Turkish Grand National Assembly, aiming to constitutionally guarantee the fundamental rights and freedoms of all headscarved women, including headscarved students studying in higher education institutions. In the event of a constitutional amendment on the headscarf ban, the ban, which has been de facto applied in higher education institutions for a very long time despite having no legal basis, will be constitutionally abolished in a more concrete and definitive manner.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Başörtüsü Yasağı, Anayasa Mahkemesi, Temel Hak ve Özgürlükler, Kanunilik, Headscarf Ban, Constitutional Court, Fundamental Rights and Freedoms, Legality
Kaynak
Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
5
Sayı
1
Künye
Göçgün, M. ve Kaya, S. M. (2024). Yu¨kseko¨gˆreti·m kurumlarında uygulanan bas¸o¨rtu¨su¨ yasagˆı: Hukuki· süreç ve mevcut durum. Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 5(1), 267-341. https://www.doi.org/10.47136/asbuhfd.1284029
