Bilim geleneklerinin imkânı üzerine

Abstract

Günümüzde yaygın olan özellikle pozitivist bilim anlayışında bilimin külli bir faaliyet olduğunu ve dolayısıyla değerlerle bağlantılı olmadığını savunan bir yaklaşım mevcuttur. Bu anlayışa göre bilimin başka bir bakış açısından ele alınamayacağını savunan “mutlakçı” olarak adlandırabileceğimiz bir zihniyetle karşı karşıya bulunmaktayız. Bu mevcut bilim anlayışı ise Batı'da geliştirilen Avrupa merkezli bir bilim anlayışını küreselleştirmektedir. Küreselleşen bu anlayış bizi de bu yöne doğru çekmektedir. Bu durumda insanlık tarihi içerisinde gelişen bilim geleneklerini topyekûn ele alıp incelediğimizde, daha sağlıklı bir bilim tanımını ortaya koyup konuyu bu tanım çerçevesinde incelersek meselenin böyle olmadığını daha mantıklı ve bilimin mahiyetine uygun olarak ortaya koyabiliriz. Bu açıdan yaklaştığımızda gayet kısa ve öz olarak bilimi daha ince ayrıntılarına girmeden şöyle tanımlamamız mümkündür: Açık olarak tanımlanmış belli bir konuyu, bu konunun mahiyetine uygun olan belli bir yöntemle inceleme neticesinde yürütülen faaliyetlerle ulaşılan teoriler ve bu teorilerin ispatlananları ile birlikte oluşturulan ve bir ad (fizik, astronomi, kelam, fıkıh gibi) verilerek oluşturulan düzenli bilgi kümesine bilim denmektedir...