Kabul ve kararlılık terapisi'nin (ACT) travmatik deneyime bağlı belirtilerin tedavisindeki etkililiği üzerine sistematik bir derleme

Basit Öğe Kaydı
dc.authorid0000-0002-0202-2655
dc.contributor.authorGülay, Sümeyra
dc.contributor.authorUysal, Burcu
dc.contributor.otherİnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Psikoloji Bölümü
dc.date.accessioned2021-03-09T12:43:33Z
dc.date.available2021-03-09T12:43:33Z
dc.date.issued2020
dc.departmentİHÜ, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Psikoloji Bölümü
dc.departmentİHÜ, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
dc.description.abstractÇalışmanın amacı, travmatik deneyime bağlı belirtilerin tedavisinde Kabul ve Kararlılık Terapisinin (ACT) etkililiğini değerlendiren araştırmaların sistematik bir incelemesini yapmaktır. Yöntem: Araştırmalar, JSTOR, PsycARTICLES, ScienceDirect, PubMed, Web Of Science ve İdealonline veri tabanlarından elektronik tarama yoluyla elde edilmiştir. Tarama yapılırken geniş bir sonuç repertuvarı elde etmek için “Kabul ve Kararlılık Terapisi (Acceptance and Commitment Therapy)” ve “travma (trauma)” anahtar kelimeleri Türkçe ve İngilizce olarak kullanılmıştır. Ocak 2008 – Haziran 2020 tarihleri arasında, Türkçe veya İngilizce yayınlanan, örneklemi travmatik deneyim öyküsü olan yetişkinlerden oluşan ve tam metnine ulaşılabilir makaleler çalışmaya dahil edilmiştir. Bulgular: Ulaşılan 1583 makaleden çalışma kriterleri bağlamında yapılan elemeler sonucunda 19 makale incelemeye alınmıştır. Pozitif Ebeveynlik Programı ile birlikte kullanılan ACT müdahalesi içeren bir makale çalışmadan hariç tutulmuştur. 18 araştırmadan 5’i randomize kontrollü çalışma, 7’si on test–son test çalışması ve 6’sı vaka çalışması olarak tasarlanmıştır. Araştırmaların hepsinde özellikle travmatik deneyime bağlı depresyon, kaygı, TSSB belirtileri, duygusal/yaşantısal kaçınmanın azalmasında ve psikolojik esneklik, yaşam kalitesi ve işlevselliğin artmasında ACT’in etkili olduğu görülmüştür. 2 araştırmada ACT’in kontrol grubu ile anlamlı bir farklılığı bulunmazken, 3 araştırmada daha etkili olduğu görülmüştür. Sonuç: Kontrol grubu bekleme listesi olduğunda ACT’in anlamlı düzeyde daha etkili olduğu, Şimdi Odaklı Terapi veya Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) olduğunda ise anlamlı bir farklılık bulunmadığı görülmüştür. Ancak rutin tedavi ‘danışan odaklı yaklaşım bağlamında BDT içerikli tedavi’ olduğunda, ACT ile birlikte rutin tedavinin yalnızca rutin tedavi uygulanan kontrol grubundan daha etkili olduğu görülmüştür. ACT’in travmatik deneyime bağlı belirtilerin tedavisindeki etkililiğini incelemek için diğer psikoterapotik tedavi yöntemlerinin uygulandığı kontrol grupları ile yapılmış daha fazla sayıda araştırmaya ihtiyaç vardır.
dc.identifier.citationGülay, S. ve Uysal, B. (2020). Kabul ve kararlılık terapisi'nin (ACT) travmatik deneyime bağlı belirtilerin tedavisindeki etkililiği üzerine sistematik bir derleme. 2. Bilişsel Davranışçı Psikoterapiler Kongresi, 2-4 Ekim 2020, Online Kongre.
dc.identifier.endpage47
dc.identifier.startpage47
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12154/1395
dc.institutionauthorUysal, Burcu
dc.institutionauthorid0000-0002-0202-2655
dc.language.isotr
dc.publisherBilişsel Davranışçı Psikoterapiler Derneği (BDPD)
dc.relation.ihupublicationcategory196
dc.relation.ispartof2. Bilişsel Davranışçı Psikoterapiler Kongresi, 2-4 Ekim 2020, Online Kongre
dc.relation.publicationcategoryKonferans Öğesi - Ulusal - Kurum Öğretim Elemanı
dc.relation.publicationcategoryÖğrenci
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/closedAccess
dc.subjectACT
dc.subjectKabul ve Kararlılık Terapisi
dc.subjectTravma
dc.subjectSistematik Derleme
dc.titleKabul ve kararlılık terapisi'nin (ACT) travmatik deneyime bağlı belirtilerin tedavisindeki etkililiği üzerine sistematik bir derleme
dc.typeConference Object
dspace.entity.typePublication
relation.isAuthorOfPublicationf230e88d-1e12-4d67-8586-b4d8ad9ce582
relation.isAuthorOfPublication.latestForDiscoveryf230e88d-1e12-4d67-8586-b4d8ad9ce582
relation.isOrgUnitOfPublication85dd7f0d-d732-490e-9c57-18868e32298e
relation.isOrgUnitOfPublication.latestForDiscovery85dd7f0d-d732-490e-9c57-18868e32298e

Dosyalar

Lisans paketi
Listeleniyor 1 - 1 / 1
[ N/A ]
İsim:
license.txt
Boyut:
1.52 KB
Biçim:
Item-specific license agreed upon to submission
Açıklama:
İndir

Koleksiyon

Psikoloji Bölümü Koleksiyonu
Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Diğer Yayınlar Koleksiyonu