Kınalızâde Ali Çelebi'nin Ahlâk-ı Alâî eserinde ideal insan

Abstract

"Model Oluşturma" veya "Model Gösterme" tekniğiyle iyiyi ve doğruyu gösterdiğimiz çalışmamız, Kınalızâde’nin Ahlâk-ı Alâî isimli eserinde tasvir edilen ideal insanı anlatırken aynı zamanda ideal görülmeyen de anlatarak ideal görülen insanda olmaması gerekenleri somutlaştırır. Bu çalışma ile müellifin idel insan tasavvurunu ele almayı amaçladık. Çalışmamız sonucunda Kınalızâde’nin tasarladığı bu ideal insanın erdemli insan olarak da nitelendirilebilecek bir insan olduğu kanaatine ulaşılmıştır. Verilerin analizinde doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Çalışmamız nitel bir araştırmadır. Ahlaki anlayış bakımından örnek insan tipi sunan bir eser olan Ahlâk-ı Alâî’nin sunduğu ideal insanı ortaya koymak amacıyla yaptığımız bu çalışmanın değerler eğitimine yadsınamaz bir katkısı olacağını düşünüyoruz. Kınalızâde’nin anlattığı ahlaki erdemler, yaşadığımız çağda bencil insanların ve toplum modelinin sebep olduğu yozlaşmalara da çare olabilir. Ahlâk-ı Alâî isimli eserin sunduğu ahlakın içeriğini ve ideal insan anlayışını incelediğimiz çalışmamız olgun ahlaka erişmek isteyenelere bir rehber niteliği taşıyacaktır.

Our work, in which we show the good and the truth with the technique of "Creating a Model" or "Showing a Model", while describing the ideal person depicted in Kınalızâde's work called Ahlâk-ı Alâî, also embodies the things that should not be in the ideal person by describing the not ideal. With this study, we aimed to deal with the ideal human imagination of the author. As a result of our study, it has been concluded that this ideal person designed by Kınalızâde is a person who can also be described as a virtuous person. Document analysis method was used in the analysis of the data. Our study is a qualitative research. We think that this study, which we have done in order to reveal the ideal human being presented by Ahlâk-ı Alâî, a work that presents an exemplary human type in terms of moral understanding, will make an undeniable contribution to value education. The moral virtues that Kınalızâde describes can also be a remedy for the corruption caused by selfish people and the social model in our age. Our study, in which we examine the content of morality and the ideal human understanding presented by the work called Ahlâk-ı Alâî, will serve as a guide for those who want to reach mature morality.