Akıntıya karşı kürek çekmek: Said Halim Paşa’nın siyaset düşüncesi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2022

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Kadim Yayınları

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Araştırma projeleri

Organizasyon Birimleri

Dergi sayısı

Özet

İstikrarlı zamanlardan ziyade mevcut düzen ve yapıların sarsıldığı veya yıkıldığı istikrarsız kriz dönemleri, siyaset düşünürlerini problemler üzerine kafa yormaya sevk eder. Bir Osmanlı devlet adamı ve düşünürü olarak Said Halim Paşa da eserlerini Osmanlı Devleti’nin çözülüş döneminde yazmıştır. Müellif, bu çalışmada merkeze aldığımız İslam’da Teşkilât-ı Siyâsiye metinini Osmanlı Devleti’nin yenik çıktığı ve kendisinin de sadrazamlık yaptığı I. Dünya Savaşı sonrasında Malta’da sürgündeyken yazmıştır. Ayrıca siyasal bilimler tahsil etmiş bir devlet adamı olarak siyaset sahnesinde edindiği tecrübe de fikirlerinin teşekkül etmesinde önemli bir rol oynamıştır. Tüm bunlar gözetildiğinde, Paşa’nın siyaset düşüncesini incelemenin önemi ortaya çıkmaktadır. Siyasetin ana kavramlarından biri olan meşruiyet devletin varlığını izah ettiğinden, onun siyaset düşüncesini anlamak için meşruiyet kavramına odaklanmak isabetli olacaktır. Dolayısıyla onun düşüncesinde öncelikle siyasetin meşru zeminini sorguluyoruz. Ardından, Tanzimat sonrasında Osmanlı siyaset düşüncesine giren özgürlük, eşitlik ve parlamento gibi Batılı kavram ve kurumları ele alıyoruz. Bu incelemeyi yaparken hem modern Batı, hem İslam, hem de Osmanlı siyaset perspektiflerinden faydalanıyoruz. Böylece bir yandan Said Halim Paşa’nın düşüncesinin özgün yanlarını keşfederken diğer yandan onun modern ve İslam siyaset perspektifleri içerisinde nerede durduğunu görmeye çalışıyoruz. Nihayetinde, modern siyaset düşüncesinin tersi bir yönde kürek çektiği sonucuna varıyoruz.
Disrupted order and instabilities stimulate political thinkers to reflect on problems. Likewise, as an Ottoman statesman and thinker, Said Halim Pasha penned his texts while the Ottoman Empire was withering away. He wrote his political treatise İslâm’da Teşkilât-ı Siyâsiye, which is the focus of this study, as a former grand vizier, when he was in exile in Malta afterward the World War I in which the Ottoman Empire was defeated. As a statesman who studied political sciences, he was also heavily experienced in daily politics. Undoubtedly, his practical experiences influenced his political ideas. Considering all these, it becomes clear why it is important to examine his political thought. Because legitimacy, as one of the key concepts in political theory, explains the raison d'être of politics, focusing on the notion of legitimacy would be proper to grasp his political thought. Therefore, firstly, I examine the legitimate ground for politics and then, political concepts and institutions like freedom, equality, parliament, and political parties. In doing this, I draw on both modern Western, Islamic, and Ottoman political perspectives. Thus, I try to explore where his political understanding stands. Finally, I conclude that he swims against the tide of modern political thought.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Said Halim Paşa, İslam Siyaset Düşüncesi, Siyaset, Meşruiyet, İktidar, Özgürlük, Eşitlik, Islamic Political Thought, Politics, Legitimacy, Power, Freedom, Equality

Kaynak

Muhafazakar Düşünce Dergisi

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

18

Sayı

62

Künye

Acerbaş, F. (2022). Akıntıya karşı kürek çekmek: Said Halim Paşa’nın siyaset düşüncesi. Muhafazakar Düşünce Dergisi, 18(62), 172-199.