Çağdaş nörobilim ve dini tecrübe: Nöroteolojik tezler bir zihinsel durum olan tanrı inancını yanlışlayabilir mi?

Abstract

Son yıllarda dini tecrübe ve davranışların nöral temelini anlamayı amaçlayan nörolojinin bir alt dalı olan nöroteoloji isimli bir bilim dalı belirdi. Popüler bilim literatüründe ve medyada yaygın olarak nöroteolojik çalışmaların Tanrı inancının rasyonelliğini ortadan kaldırdığı iddiasına rastlamaktayız. Bu makalede çağdaş nörolojinin ortaya koyduğu iddia edilen ve popüler literatürde atıf yapılan bu sonuçları Tanrı inancının rasyonelliği açısından incelemeye çalışacağız. Çağdaş nörolojinin ortaya koyduğu iddia edilen sonuçları üç farklı tezde sınıfladıktan ve Tanrı inancının çıkarımsal ya da çıkarımsal olmayan iki farklı türde olabileceğine dikkat çektikten sonra, bu tezlerin Tanrı inancının rasyonelliğine etkileri incelenecektir. Önce, popüler iddiaların aksine nöroteolojik tezlerin doğaları gereği sadece çıkarımsal olmayan Tanrı inancını eleştirmekte kullanılabilecekleri savunulmaya çalışılacaktır. Makalenin geri kalanında ise çıkarımsal olmayan Tanrı inançlarını eleştirmek için iki alternatif strateji belirlenecek ve bu üç tezin bu stratejiler altında çıkarımsal olmayan Tanrı inancı için çürüten olup olmadığı irdelenecektir.

Nowadays a new branch of neurology called neurotheology, which tries to understand the neural foundations of religious experiences and behavior, emerged. In popular science literature as well as media it is commonly argued that the studies done in neurotheology have diminished the rationality of the belief in God. In this article we will try to evaluate these studies mentioned in popular literature from the perspective of rationality to the belief in God. First, I classify the results of neurotheology in three different theses and then we point that there are two kinds of belief to God: Inferential and non-inferential beliefs in God. Then I argue that contrary to the popular claims, neurotheological results by their nature can be used to criticize just the non-inferential beliefs in God. In the rest of the article I present to strategies to criticize non-inferentials beliefs and I evaluate the possibility of forming defeater to the non-inferential belief in God based on the three neurological theses following the two outlined strategies.