The problem of infinite regress in the cosmological argument: An analysis of al-Ījī's Mawāqif (Mawqif II, Marşad V, Maqşad VIII)

Abstract

This paper aims to discuss the problem of infinite regress that arises out of the cosmological argument for theism in light of the views of the Persian theologian and philosopher Aḍud al-Dīn al-Ījī (1281–1355). I shall explore al-Ījī's argument against an infinite series of causes and effects (tasalsul al-'ilal wa al-ma'lūlāt ilā ghayr al-nihāya) in his primary work al-Mawāqif fī 'Ilm al-Kalām ('Positions in Theology'). The sort of approach I am taking is a critical analysis and comparative approach of sorts. I begin by presenting a brief sketch of the cosmological argument and the problem of infinite regress that arises out of it. Consequently, I will analyze, interpret, and evaluate al-Ījī's five arguments against the possibility of an infinite series of causes and effects presented in his Mawāqif in the section Mawqif II, Marsad V, Maqsad VIII. Apart from identifying the strengths and limitations of al-Ījī's reasons in comparison to other arguments for and against an infinite regress, possible objections to his argument shall also be addressed adequately.

Bu tez, Tanrı'nın varlığını savunan kozmolojik argümandan kaynaklanan sonsuz geriye gidiş (teselsül) problemini, İranlı kelamcı ve filozof Aḍudüddîn el-Îcî'nin (1281–1355) görüşleri ışığında ele almayı amaçlamaktadır. Çalışmada, el-Îcî'nin temel eseri olan el-Mevâkıf fî ʿİlm el-Kelâm'da (Kelam İlminin Pozisyonları), sebepler ve sonuçlar arasında sonsuz bir zincirin (teselsül el-ʿilal ve el-maʿlûlât ilâ gayr el-nihâye) imkânsızlığına dair ileri sürdüğü argümanlar incelenecektir. Araştırma, eleştirel bir analiz ve karşılaştırmalı bir yöntem benimsemektedir. Çalışma, kozmolojik argümanın genel bir taslağı ile bu argümandan doğan sonsuz geriye gidiş probleminin kısa bir sunumuyla başlamaktadır. Ardından, Mevâkıf'ın Mevkıf II, Mersad V, Meksat VIII bölümünde ele alınan, sebepler ve sonuçların sonsuz bir zincir oluşturmasının imkânsızlığına dair el-Îcî'nin beş temel argümanı analiz edilip yorumlanacak ve değerlendirilecektir. Bu bağlamda, el-Îcî'nin argümanlarının diğer sonsuz geriye gidiş lehine veya aleyhine olan argümanlarla kıyaslandığında güçlü ve zayıf yönleri tespit edilecek, ayrıca onun argümanlarına yönelik olası itirazlar da kapsamlı bir şekilde ele alınacaktır.