Hediyyetü’l-ihvân şerhu sübha-i sıbyân: Çocukların tesbihi

Abstract

Fâtih Sultan Mehmed, İstanbul’da kurduğu ilk “dârütta‘lîmin” vakfiyesinde, bu mekteplerde talebelere “ta‘lîm-i kelâm-ı kadîm ve Kur’ân-ı azîm” okutulmasını şart koşmuştur. Bu doğrultuda, 1924 senesine kadar Osmanlı sıbyan mekteplerinde ilköğrenim çağındaki kız ve erkek çocuklara elif-bâ, Kur’ân-ı Kerîm, ilmihal, İslâm’ın şartları ve dinî kaidelerin öğretilmiştir. Sıbyan mekteplerinin temel ders kitaplarından biri olan Sübha-i Sıbyân, manzum bir sözlük niteliği taşımaktadır. Eserde, çocukların Kur’ân-ı Kerîm’i ve başlangıç seviyesindeki dinî eserleri temel seviyede anlayabilmeleri için gerekli olan Arapça ve Farsça kelimeler ile bunların Türkçe karşılıkları verilmiştir. Kelimelerin ve anlamlarının çocuklar tarafından ezberlenmesinin kolaylaştırılması adına eser şiir formatında hazırlanmıştır. Mehmed Necîb tarafından esere yazılan ve Hediyyetü’l-İhvân başlığını taşıyan şerhte ise, kelimelerin farklı kullanımlarına yer verilmiş, âyetler, hadisler ve kalıp ifadelerle kelimelerin kullanımı örneklendirilmiştir. Elinizdeki bu kitap, Hediyyetü’l-İhvân şerhinin bir telhîsinin (özet) Sübha-i Sıbyân metnine derkenar formatında eklenerek 1911 senesinde basılmış bir nüshasını ihtiva etmektedir.