Doko, Enis
Yükleniyor...
Araştırma projeleri
Organizasyon Birimleri
İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Felsefe Bölümü
Bölüm, uluslararası standartlarda nitelikli bilgi üretmeyi, özellikle İslam felsefesi, Türk düşüncesi ve fenomenoloji geleneğini merkeze almayı ve bu meyanda felsefi bilgi üretilmesini amaçlamaktadır. Batı'da gelişen felsefenin soy kütüğünde sadece Yunan, Helenistik ve Hıristiyan değil, İslam felsefi mirası da yer almaktadır.
Adı Soyadı
Enis Doko
İlgi Alanları
Din Felsefesi, Bilim Felsefesi, Fizik Felsefesi, Soğuk Atom Fiziği
Kurumdaki Durumu
Aktif Personel
30 sonuçlar
Arama Sonuçları
Listeleniyor 1 - 10 / 30
Yayın Batı'nın entelektüel çöküşü(Turkuvaz Haberleşme ve Yayıncılık, 2023) Doko, Enis; İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Felsefe BölümüSon zamanlarda Avrupa, geleneksel Batı değerlerinden uzaklaşmanın sinyali olabilecek, ince ama derin bir dönüşüme tanık oluyor. Uzun zamandır modern demokrasinin, insan haklarının ve liberal ideallerin beşiği olarak kendini tanıtan bu kıta, artık karmaşık sosyo-politik değişimlerle boğuşan bir yol ayrımında. Son günlerde Gazze’de yaşanan vahşet karşısında özellikle siyasilerin benimsediği tutum bu kıtanın bir zamanlar savunduğu değerlerle uyumunda önemli bir değişime işaret ediyor. Elbette Batılı siyasiler demokrasi, özgürlük, insan hakları gibi kavramları kullanmaya ve Batı geleneğine sahip çıkmakla övünmeye devam ediyorlar. Ancak bu övünme içi doldurulabilir bir şey mi, yoksa basit bir sözel retorik mi? Ben bunun gittikçe ucuz bir retoriğe dönmeye başladığı kanaatindeyim. Bu yazıda kısaca bunun nedenlerine değinmeye çalışacağım.Yayın Popüler sanat ve müziğin “aldatıcılığı”(Turkuvaz Haberleşme ve Yayıncılık, 2022) Doko, Enis; Doko, Enis; İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Felsefe BölümüMüzik, sinema ve genel olarak sanat zihin inşa etmede, bilim, felsefe hatta bazı toplumlarda dinin önünde gelen çok etkili bir araçtır. Öyle bir araç ki kullanıcının kendini teslim ettiği, zihninin şekillendirildiğinin farkında olmadığı bir araç. Düşünce tarihinde sanatın yeri hep önemli oldu. Kimi felsefeciler sanatı entelektüel dünyanın merkezine koyarken, bir grup felsefeci ise özellikle kitleler üstünde etkili olan “popüler sanatın” olumsuz yönlerine dikkat çekti. Popüler sanat geçmişte şiir gibi edebi formlardan oluşuyordu. Endüstriyel devrimden sonra kitleleri en çok etkileyen sanat ise popüler müzik ve sinema oldu. Bu yazımızda eleştirel yaklaşan felsefecilerin iki temel eleştirilerine göz atacağız, eğlendirici ve kolay tüketilen müziğin aslında sanat olmadığı ve sanatın aldatıcı olabileceği tezleri...Yayın Bir ırkçılık türü olarak İslamofobi(Turkuvaz Haberleşme ve Yayıncılık, 2020) Doko, Enis; Doko, Enis; İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Felsefe BölümüSamuel Patty adlı Fransız öğretmenin vahşice katledilmesi Charlie Hebdo olaylarını ve ifade özgürlüğü tartışmalarını yeniden hatırlattı. 2015 yılında bir grup radikal, Fransız Charlie Hebdo dergisinin ofisini basıp 12 kişiyi katlettiği zaman tüm dünya ayağa kalktı. Sosyal medya "Je suis Charlie" ("Hepimiz Charlie'yiz") sloganı ile doldu. 11 Ocak'ta aralarında 40 dünya liderinin de bulunduğu 2 milyon kişi olayları protesto etmek için Paris'te yürüyüş yaptı. Aynı gün 4 milyon kişi Fransa'nın farklı bölgelerinde yürüyüşe destek verdi. Normalde 60 bin basılan dergi sonraki sayıda 6 dilde 8 milyona yakın tirajla çıktı. Elbette böylesi bir saldırı kınanmalıydı. Ancak ifade özgürlüğü adına iğrenç bir karikatürü eleştirme özgürlüğünün elimizden alındığı küresel bir tepkiye dönüşmüştü olay…Yayın Sanal dünyaların felsefi boyutu(Turkuvaz Haberleşme ve Yayıncılık, 2022) Doko, Enis; Doko, Enis; İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Felsefe BölümüHiçbir teknoloji kendi başına iyi ya da kötü değildir. Bıçak ekmek de kesebilir, insan da! Teknolojileri iyi ya da kötü yapan şey onların insanlar tarafından hangi amaçlarla kullanıldığıdır. Bu önerme Metaverse için de geçerlidir. Metaverse Facebook’un Ekim 2021’de Meta olarak kendini yeniden markalama kararı alması ile bir anda gündem oldu. Metaverse çoğu insan tarafından internetin bir sonraki aşaması olarak tanımlanıyor, zira burada kişisel bilgisayar yanın- da sanal ve arttırılmış gerçeklik cihazları ile bu sanal evrenin içine giriyor, böylece diğer insan ya da sanal nesneleri doğrudan beş duyu ile deneyimleme fırsatı buluyoruz...Yayın Bilimciliğin tarihsel serüveni(Turkuvaz Haberleşme ve Yayıncılık, 2023) Doko, Enis; Doko, Enis; İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Felsefe BölümüBilimcilik, bilimin yegâne bilgi kaynağı olduğu iddiasıdır. Bilimciliği, bilimin önemli bir bilgi kaynağı olduğunu savunan bilimsel realizm ile karıştırmamak gerekiyor. Ben bilimsel realistim, ama bilimci değilim. Hatta bilimin en önemli bilgi kaynağı olduğuna inansanız bile bu sizi bilimci yapmaz. Bilimci olunca hem felsefenin hem de dinin bir bilgi kaynağı olduğunu reddetmiş olursunuz. Bilimciliğe göre bilimsel açıklamalar felsefi ve teolojik açıklamaların yerini almıştır. Tabii ki birileri dini bilgi kaynağı olmasa da hayatı anlamlandırmada önemli bir araç olarak görebilir. Bilimciler bunu da reddeder onlara göre anlamın kaynağı da bilimdir…Yayın Çağdaş şehirlere eleştirel bir bakış(Turkuvaz Haberleşme ve Yayıncılık, 2024) Doko, Enis; Doko, Enis; İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Felsefe BölümüŞehirler son yüzyılda insanlığın yaşam alanına dönüştü. Dünya'da 4.5 milyardan fazla insanın şehirlerde yaşadığı düşünülüyor, bu da kabaca dünya nüfusunun yüzde 55'ine tekabül ediyor. Bu rakamın 2O5O'de yüzde 7O'lere dayanması bekleniyor. Türkiye'de TÜİK verilerine göre toplumun yüzde 68'i büyük şehirlerde yaşıyor. Sunduğu ekonomik fırsatlar, yaşam standardı, eğitim ve sağlık imkânları ve sosyo-kültürel etkinliklerle şehirler insanları kendine çekiyor. Tüm bu çekicilik şehirleri çoğumuzun yuvası yapıyor. İyi ama çağdaş şehirler insan hayatının kalitesi ve manevi ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde tasarlanmış mıdır? Şehirleri büyüten ve geliştiren güç nedir? Bu yazıda bu sorular üstünde durmaya çalışacağım…Yayın Üniversitenin geleceği(Turkuvaz Haberleşme ve Yayıncılık, 2021) Doko, Enis; Doko, Enis; İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Felsefe BölümüÜniversiteler bir topluma yon veren en önemli kurumlar arasındadır. İnsanlığın kültürel ve teknolojik gelişiminde öncü rol oynayan, medeniyet merkezleri olan üniversiteler 10 asrı bulabilecek geleneği olan kurumlar olsa da tarih boyunca evrimleşmiş ve toplumun ihtiyaçlarına göre değişmiştir…Yayın Koronavirüs salgını sonrası dünya(Turkuvaz Haberleşme ve Yayıncılık, 2020) Doko, Enis; Doko, Enis; İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Felsefe BölümüBirkaç ay öncesine kadar insanların çoğu Koronavirüs ailesini duymamıştı. Ancak bugün iki milyonu aşan hasta sayısı ve yüz binleri bulan can kayıplarından sonra dünyanın gündemine yerleşti. Bizim neslin karşılaştığı en önemli olay olmaya aday olan bu salgının dünyayı değiştireceğine şüphe yok. Artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacak! Bu değişimleri şimdiden kesin bir şekilde görmek mümkün olmasa da, mevcut durumdan hareketle bazı makul tahminler yürütmek mümkün. Gelin hep beraber Korona salgını sonrasına bakmaya çalışalım.Yayın Erdem ve ahlakını yitiren Batı(Turkuvaz Haberleşme ve Yayıncılık, 2023) Doko, Enis; İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Felsefe BölümüGeçen ay Lacivert dergisi yazımda Batı’nın Filistin’e karşı tavrını tutarsızlıkla eleştiren bir yazı kaleme almıştım. O yazıda Batı’nın bu tavrının nedenleri üstünde durmamıştım. Bu yazımda bu konuyu ele almak ve Batı’nın içine düştüğü anlam krizini ele almak istiyorum. Analizime geçmeden önce Batı kavramı üzerine durmanın faydalı olacağı kanaatindeyim. Felsefeci hastalığı, bir kavramı analiz edeceksek önce onu anlama gereği duyarız. Peki, o zaman Batı nedir? Bu soruya genellikle coğrafi olarak cevap verilir, Batı Yarımküre’deki ülkeler, yani Avrupa ülkeleri, Kuzey Amerika kıtası (ABD ve Kanada) sayılır. Genelde bu tanıma Avustralya ve Yeni Zelanda da eklenir. Bu tanım iki açıdan tatmin edici değildir, zira Avrupa içinde kimlerin sayılacağı muğlaktır. Mesela Rusya veya Sırbistan bir Batı ülkesi midir? İkincisi, biz coğrafi değil kültürel bir tanımla ilgileniyoruz. Mesela neden Avustralya ve Kanada açıkça Batı sayılırken, Rusya ya da Meksika’nın batılı oluşu muğlaktır? Bu ülkeleri birbirinden ayıran nedir? Bu sorular cevapsız kalır. Merak ettiğimiz şey tam olarak bu ülkelerin ortak noktasıdır.Yayın Fizikteki güzellik ve anlamı dirac ilkesi: Fiziğin gizli silahı olarak güzellik(Hece Yayınları, 2021) Doko, Enis; Doko, Enis; İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Felsefe BölümüNobel ödüllü fizikçi Richard Feynman 1981 yılında verdiği bir röportajda sanatçıların bilim insanlarına sık sık yönelttiği bir itiraza cevap veriyor2 . Bir sanatçı dostu, Feynman’a bir çiçek gösterip güzelliğine işaret ettikten sonra bilim insanlarının bu çiçeği açıklarken onu parçalayıp güzelliğini yok ettiklerinden şikâyet etmektedir. Feynman, bir sanatçı kadar belki iyi olmasa da her insan gibi çiçeğe baktığında onun güzelliğini algılayabileceğini beyan ediyor. Ancak Feynman’a göre o sanatçının göremediği çok sayıda güzelliği gördüğü kanaatinde. Çiçeğe baktığı zaman bir bilim insanı olarak hücreleri, hücreler içindeki karmaşık süreçleri, çiçeğin renginin tozlaşma için böcekleri çekmek için evrimleştiği, bunun böceklerin rengi fark edebileceği anlamına geldiği, böcekler de estetik duyguya sahip mi, çiçek neden estetik gibi çok sayıda bilgi ve soruyu fark ettiğine dikkat çeker. Ona göre bu sorular çiçeğe baktığımız zamanki güzelliği yok etmediği gibi derinleştirir. Sanatçı arkadaşının yanılgısı güzelliği sadece gördüğü birkaç santimetrelik nesne ile sınırlı sanmasıdır. Oysa çiçeği oluşturan süreç ve parçaların kendileri de güzeldir. Hiç mikroskop altında çiçeğin nasıl gözüktüğünü gördünüz mü?...
- «
- 1 (current)
- 2
- 3
- »
