Argüman analizinde dört yaklaşım: Toulmin modeli, pragma-diyalektik, politik söylem analizi ve argüman kaynakları modelinin bir karşılaştırması

Abstract

Bir gerekçe ile bir iddia arasında kurulan çıkarsama ilişkisi tüm argüman teorilerinin ve modellerinin temelini oluşturur. Bununla birlikte farklı analitik öncelikler doğrultusunda detaylandırılmış çeşitli argüman modelleri mevcuttur. Bu makale kavramsal ilişkilere odaklı karşılaştırmalı bir literatür taraması yöntemi ile söylem analizi çalışmalarını desteklemek amacıyla geliştirilmiş dört güncel argüman modelini karşılaştırmayı amaçlamaktadır: Toulmin Modeli, Pragma-Diyalektik, Politik Söylem Analizi ve Argüman Kaynakları Modeli. Argüman modelleri ve yaklaşımları bir yanda analizde içerik ve bağlamın önemine yaptıkları vurguyla söylemsel yaklaşımlardan, öte yanda belli akli ilişkileri ve standartları uygulamaya geçirmekle analitik felsefe ve mantıktan esin almışlardır. Argüman teorisi çerçevesinde önerilen dört modeli sırayla incelemeden önce argüman yaklaşımı söylem analizinin sosyal inşacı ve ampirik yaklaşımıyla, mantığın biçimsel ve normatif yaklaşımı arasında konumlandırılmaktadır. Ardından, söz konusu dört argüman modelinin gündelik iletişimdeki çıkarsama ilişkilerini apaçık etmek amacıyla, lakin farklı analitik ihtiyaçları göz önünde bulundurarak, bu ilişkileri nasıl farklı öğelere ayırdıkları irdelenmektedir. Dört bölüm boyunca basit bir gündelik argümanın her bir model tarafından ne şekilde yeniden yapılandırıldığı şematik olarak örnekleyerek gösterilmektedir. Sonuç bölümünde ise modellerin bir karşılaştırması ile hangi modelin ne tür çalışmalar için daha uygun olduğu, ne tür durumlarda daha verimli olarak kullanılabileceği ve kullandıkları argüman yaklaşımının sınırları kısaca tartışılmaktadır.

The inferential relation drawn between a reason and a claim constitutes the basis of all argument approaches and models. This article conducts a concept-based comparative literature review that aims to compile and compare four contemporary argument models that are used in the analysis of everyday discourse: the Toulmin Model, Pragma-Dialectics, Political Discourse Analysis, and Argumentum Model of Topics. Argumentation theory and models are inspired, on the one hand, by discursive approaches in the emphasis put on the content and context, and on the other, from analytical philosophy and logic in the application of rational norms and standards. Before examining the four models, developed in the framework of argumentation theory, the article positions the argument approach between the social constructionist and empirical approach of discourse analysis and the formal and normative approach of logic. In examining the four argument models and their analytical reconstruction operations, it seeks to clarify their approach to inferential relations in everyday communication and illustrate their analytical differences. Throughout the four sections, schematic illustrations of how each model reconstructs a simple everyday argument are thus provided. In the conclusion, the models are compared discussing the type of studies each model is most suitable for and the cases for which each can be used most fruitfully.