The role of space and emotions in the experiences of Muslim women: Hanımlar İlim ve Kültür Derneği (HİKDE)

Abstract

Bu tez, Müslüman kadınların Türkiye'deki faaliyetlerinde öncü bir dernek olarak kabul edilen Hanımlar İlim ve Kültür Derneği(HİKDE)'ndeki kadınların deneyimlerini nasıl tanımlayıp anlamlandırdıklarını, İslamcılık ve kamusal alan tartışmaları etrafında incelemektedir. Ana motivasyonları ve referans kaynakları İslam olsa da, kadınlar politik buldukları için ve faaliyetlerinin herhangi bir söylemin ötesinde anlam taşıdığına inandıkları için kendilerine atfedilen "İslamcı" söylemi reddetmekte, bu yüzden kendilerini sadece "Müslüman kadınlar" olarak tanımlamaktadırlar. Bu tez, aynı zamanda alan ve duyguların kadınların faaliyetlerindeki anlamını ve rolünü ortaya koymaktadır. İslam'da bir zorunluluk olarak görülen eylem içinde olmanın Müslüman kadınlar için kamusal / özel alan karşıtlığının ötesinde bir mekan anlayışı gerektirdiği ileri sürülmektedir. Mekan, eylemlerini gerçekleştirmek için bir araç olarak görülürken, aynı zamanda tarihi bir medrese binası olarak İslami pratiklerin gerçekleştirildiği ve vakıf anlayışının sürdürüldüğü bir temsil mekanına karşılık gelmektedir. Ayrıca bu derneğin kadınların eylemlerini kuşatan, belirli nesneler ve özneler aracılığıyla yaratılan duygulanımsal atmosferle birlikte çok önemli bir rol oynayan duygularının vücut bulmuş hali olduğu iddia edilmektedir. Bu tez kapsamında derinlemesine görüşmeler, odak grupları ve katılımcı gözlemleri içeren bir saha çalışması yürütülmüştür. Ayrıca derneğin ilk yıllarında yayınlanan Şadırvan Dergisi'nin içerik analizi ile diğer yazılı ve görsel materyallerin analizi de yer almaktadır.

This thesis examines how "Muslim women" in Hanımlar İlim ve Kültür Derneği (HİKDE), which is regarded as a pioneer association in the process of Muslim women's activities in Turkey, define and give meaning to their experiences through the debates of Islamism and the public sphere in Turkey. It is revealed that although their main motivation and reference sources are Islam, women reject "Islamist" discourse attributed to them for the reason they find it political and also believe that their activities have meaning beyond any discourse, hence define themselves as just "Muslim women". This thesis also reveals the meaning and role of space and emotions in the activities of women. It is argued that for Muslim women, being in action which is regarded as a necessity in Islam, requires a space understanding beyond public/private dichotomy. While space is seen as a tool for carrying out their actions, at the same time as a historical madrasa building it corresponds to a representational space where Islamic practices are fulfilled and the understanding of waqf is maintained. In addition, it is claimed that this association is the embodiment form of women's emotions that encompass their actions and play a crucial role together with affective atmosphere that is created through certain objects and subjects. For this thesis, a fieldwork is conducted including in-depth interviews, focus groups, and participant observations. Moreover, the content analysis of the Şadırvan Journal which was published in the first years of the association, and the analysis of other written and visual materials are included.