İbn Haldun Üniversitesi Kurumsal Akademik Arşivi
DSpace@İHÜ, İbn Haldun Üniversitesi tarafından doğrudan ve dolaylı olarak yayınlanan; kitap, makale, tez, bildiri, rapor, araştırma verisi gibi tüm akademik kaynakları uluslararası standartlarda dijital ortamda depolar, Üniversitenin akademik performansını izlemeye aracılık eder, kaynakları uzun süreli saklar ve yayınların etkisini artırmak için telif haklarına uygun olarak Açık Erişime sunar.
Güncel Gönderiler
Conceptualizing the differences in the perception and internalization of racism between Black African immigrants and African Americans in the United States
(MDPI, 2025) Mohammed, Zulkarnain
The existing literature on the differences in the internalization and perception of racism between Black African immigrants and African Americans in the United States has produced myriad data. However, what is lacking is a systematic conceptualization of the revealed patterns and trends. Moreover, the few attempts in this regard are primarily based on a single geopolitical understanding of space in the United States, relegating the geopolitical space of Africa to the back burner. This paper attempts to bridge these gaps by proposing not just a multidisciplinary framework for conceptualization, but also a multi-space plane that cuts across both the American and African geopolitical spaces. The framework proposed in this paper consists of concepts drawn from sociology, negotiation studies, conflict resolution, and international studies. With this, I argued that the differences in self-conception, the availability of BATNA and externalities owing to the transnational identity of Black African immigrants grant them (Black African immigrants) the leverage of a relatively less internalized base of racism than their Afro-American counterparts. Within this context, this paper aims to provide one of many frameworks for assessing racism in the American context. Concomitantly, it adds to the growing body of literature advocating for intersectionality and a multidisciplinary approach as ideally suited to exploring and understanding the complexities associated with racial discourses.
Mezopotamya dinlerinde yaratılış
(Üsküdar Üniversitesi Yayınları, 2025) Açıkgenç, Alparslan; Yalçın, Nafi; İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Felsefe Bölümü
Kadim kültürler, çalışma alanı olarak antropoloji disiplinini ilgilendiren konulardır. Bu kültürlerin ve inançların Kur’an’daki peygamber kıssaları açısından incelenmesi gerekmektedir. Aksi halde günümüze kadar olan gelişmelerde antropoloji tamamen seküler ve dini dışlayan bir bakış açısının elinde yanlış yönlere doğru sürüklenmektedir. Mezopotamya gibi eski medeniyetlerde dini inançlar dikkatlice incelenirse birçok kavramın yanlış tercüme edildiği görülmektedir. Burada bakış açıları ters yönde olan iki temel değerlendirme mevcuttur: Birincisi, dindışı bakış açısı olarak dinler, tarih içinde insanlar tarafından yavaş yavaş tarih içerisinde çeşitli psikolojik ve/veya sosyo-kültürel etkenlerle geliştirildiğini savunan değerlendirmeler; ikincisi ise bizim geliştirmeye çalışacağımız peygamber kıssaları bakış açısından yapılacak olan değerlendirmedir. Bu ikinci bakış açısı Kur’an’dan temellendiği için buna Kur’anî bakış açısı diyelim. Bu bakış açısından bakıldığı zaman kadim kültürlerin hepsinde bir yaratma inancı görülmektedir. Ancak bunların Peygamber kıssalarına göre Kur’an bakış açısından değerlendirilmesi gerekir. Bu çalışmamızda ilk defa kadim Mezopotamya kültürlerindeki dini inançlarda yaratma inancını inceleyerek nazari bir çerçeve oluşturmaya çalışacağız. Böylece bu çerçeveden antropolojik olarak da bu dini inançların nasıl değerlendirilebileceğine ışık tutmaya çalışacağız. Temel olarak kullanacağımız kaynaklar Sümer ve Asur tabletlerinde yaratılışla ilgili olan hikâyeler olacaktır. Ancak Gılgamış destanına da atıflarla konuyu tahlil etmeye çalışacağız.
The collection of multidisciplinary waqf studies – III: Contemporary legal issues of awqaf
(İBER STK Press, 2025) Uysal, Afra; Solmaz, Meryem; Kaan, Muhammet Talha; Yılmaz, Osman; Uysal, Afra; Solmaz, Meryem; Kaan, Muhammet Talha; Hukuk Fakültesi, Hukuk Bölümü
As the Multidisciplinary Waqf Studies series enters its third book, the conversation around waqf broadens both linguistically and thematically. This bilingual volume featuring four Turkish and two English articles demonstrates how the centuries-old endowment tradition continues to inspire fresh legal, social, and comparative insights.
Each contribution blends rigorous scholarship with real-world relevance, revealing the waqf institution's versatility in advancing social justice, good governance, and sustainable developments across diverse jurisdictions. By weaving together foundations law, labor rights, property law, tax policy, and transnational case studies, this volume invites readers to re-imagine waqf as a dynamic catalyst for collective welfare. Volume III offers indispensable perspectives on how waqf can address today's most pressing legal, social and economic challenges and why its potential matters more than ever.
“Commendable in an Ottoman of his background”: Christopher Ferrard and a reassessment of hiscontributions on Islamic literary sciences
(Taylor & Francis, 2025) Oruç, Rahmi; Arvas, İ. Didem; İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Karşılaştırmalı Edebiyat Bölümü
This paper critically assesses Christopher Ferrard’s (d. 2024)contributions to the study of nineteenth-century Ottomanrhetorical scholarship. In particular, it examines Ferrard’s definitionof rhetoric as necessarily grounded in national literary traditionsand his assessment of the scholarly output based on its alignmentwith a nation-centric approach. We demonstrate how thisconceptual framework results in favorable evaluations of scholarswho advocated for a nation-centric approach while leading tonegative assessments of those who upheld the universality ofbalāgha and sought to vernacularize it in the Ottoman context. Weconclude by advocating for further research that offers morecomprehensive accounts of Ottoman rhetorical thought, balancinguniversalist and particularist perspectives.
Osmanlı hukukunda aile içi borç sorumluluğu: Kadı sicilleri örnekliğinde evlilik nafakası
(İbn Haldun Üniversitesi, 2025) Kerim Altuntaş, Şeydanur
Bu makale, Osmanlı dönemi İstanbul Kadı Sicilleri’nde yer alan evlilik nafakası davalarını, İslâm hukukunun özellikle Hanefî mezhebi çerçevesindeki fıkhî hükümleriyle karşılaştırmalı olarak incelemeyi amaçlamaktadır. İslâm aile hukukunun temel yapı taşlarından biri olan nafaka, evlilik birliği süresince ve boşanma sonrası iddet müddetinde kadının ekonomik güvenliğini temin eden hukukî bir yükümlülük olarak tanımlanmıştır. Çalışmada öncelikle Hanefî fıkhına göre nafakanın kavramsal çerçevesi ortaya konulmuş; mehir, iddet nafakası, giyim, mesken temini, yiyecek ve giyim giderleri gibi unsurlar klasik kaynaklar ışığında ele alınmıştır. Bu kuramsal zemin üzerine, Osmanlı kadı sicillerinde tespit edilen nafaka davaları seçilerek ayrıntılı biçimde incelenmiştir. Araştırmada, İSAM, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi iş birliğiyle Prof. Dr. Mehmet Âkif Aydın’ın yönetiminde hazırlanan 100 ciltlik İstanbul Kadı Sicilleri Projesi veri tabanı kullanılmıştır. Sicil kayıtları üzerinden yapılan incelemelerde, kadıların dava süreçlerinde takip ettikleri usuller, tarafların ileri sürdükleri iddia ve deliller, nafakanın hesaplanma biçimi ve ödeme şekilleri ortaya konmuştur. Ayrıca, vekâlet yoluyla dava açılması, muhâlea ve sulh yoluyla anlaşmalar, ibrâ beyanları, gaiplik ve hidâne gibi hukukî kurumların nafaka yükümlülüklerine etkileri de değerlendirilmiştir. Bu bağlamda mahkeme kayıtları yalnızca tarafların bireysel taleplerini değil, aynı zamanda Osmanlı yargısının aile hukukuna ilişkin işleyişini ve Hanefî fıkhının pratikteki yansımalarını gözler önüne sermektedir. Sonuç olarak çalışma, evlilik nafakasının Hanefî fıkhındaki kuramsal çerçevesi ile Osmanlı mahkemelerinin uygulamalarını karşılaştırmalı biçimde ortaya koymakta; nafaka müessesesinin hem kadınların ekonomik güvenliğini sağlamadaki işlevini hem de Osmanlı yargı pratiğinde nasıl şekillendiğini tarihsel ve hukukî bağlamda bütüncül bir perspektifle değerlendirmektedir. Böylece makale, hem hukuk tarihi hem de aile hukuku çalışmaları açısından önemli bir kaynak sunmakta ve Osmanlı toplumunda kadınların mali haklarının korunmasına dair somut veriler sağlamaktadır.
